Każdy opiekun psa wie, jak niebezpieczne mogą być pasożyty, takie jak kleszcze. Te małe pajęczaki są nie tylko uciążliwe dla pupila, ale mogą także przenosić groźne choroby. Pojawiają się one coraz częściej ze względu na zmiany klimatyczne i rosnącą liczebność kleszczy. Aby uchronić swojego psa przed zachorowaniem, niezwykle ważna jest profilaktyka i szybka reakcja w przypadku ukąszenia.
Spis treści
Jakie choroby przenoszą kleszcze?
Kleszcze są pajęczakami żywiącymi się krwią swoich żywicieli, w tym psów. Mogą przenosić groźne patogeny – bakterie, pierwotniaki, a nawet wirusy. Do najczęstszych chorób odkleszczowych u psów należą babeszjoza, borelioza, anaplazmoza, erlichioza i kleszczowe zapalenie mózgu.
Każdy kleszcz, który żeruje na skórze psa, może stanowić zagrożenie. Patogeny przenoszone są zwykle przez ślinę kleszcza w trakcie jego żerowania na ciele zwierzęcia. Pierwsze objawy chorób mogą pojawić się po kilku dniach, tygodniach, a nawet miesiącach od momentu ukąszenia. To sprawia, że diagnostyka chorób odkleszczowych jest wyzwaniem zarówno dla opiekunów, jak i dla weterynarii.
Erlichioza u psa
Erlichioza wywoływana jest przez bakterie Ehrlichia spp., które infekują monocyty we krwi psa. Objawy erlichiozy pojawiają się po 7–21 dniach od ukąszenia przez kleszcza. Na początku można zaobserwować apatię, brak apetytu i gorączkę. Często występuje bladość błon śluzowych oraz powiększone węzły chłonne. W zaawansowanym stadium choroba może prowadzić do krwotoków, zaburzeń koordynacji ruchowej i niewydolności wielonarządowej.
Lekarz weterynarii diagnozuje erlichiozę na podstawie badań krwi – szczególnie morfologii i testów PCR. Leczenie opiera się na długotrwałej antybiotykoterapii oraz terapii wspomagającej, takiej jak suplementacja witaminami i podawanie leków wspierających krzepliwość krwi.
Borelioza u psa
Borelioza (choroba z Lyme) jest wywoływana przez bakterie z rodzaju Borrelia. W przypadku psów trudno zauważyć początkowe objawy – rumień w miejscu ukłucia może być niewidoczny ze względu na sierść. Choroba przebiega subklinicznie, ale w zaawansowanym stadium u psa mogą wystąpić kulawizna, ból stawów, gorączka, zmniejszony apetyt oraz apatia. W niektórych przypadkach dochodzi do zapalenia nerek czy objawów neurologicznych.
Leczenie choroby z Lyme obejmuje antybiotykoterapię oraz leki łagodzące objawy, takie jak zapalenie stawów. Ważne jest regularne monitorowanie stanu zdrowia psa, ponieważ krętki Borrelia mogą pozostawać w organizmie przez długi czas, wywołując nawroty choroby.
Anaplazmoza granulocytarna u psa
Anaplazmoza jest chorobą odkleszczową wywoływaną przez bakterie Anaplasma phagocytophilum. Początkowe objawy, takie jak apatia, gorączka i brak apetytu, mogą pojawić się w ciągu tygodnia lub dwóch od żerowania kleszcza. Postępująca choroba prowadzi do bólu mięśni i stawów, a także powiększenia węzłów chłonnych. Rzadko mogą wystąpić powikłania neurologiczne.
Leczenie anaplazmozy polega głównie na stosowaniu antybiotyków oraz terapii wspomagającej. Ważne jest wczesne rozpoznanie choroby poprzez badania krwi, aby uniknąć powikłań.
Babeszjoza u psa
Babeszjoza, spowodowana przez pierwotniak Babesia, to jedna z najgroźniejszych chorób odkleszczowych. Po przedostaniu się do organizmu pasożyty namnażają się w krwinkach czerwonych, co prowadzi do ich rozpadu. Objawia się to ostrą niedokrwistością, odwodnieniem, gorączką oraz żółtaczką.
W przypadku babeszjozy pierwsze objawy to osłabienie, apatia, brak apetytu oraz ciemne zabarwienie moczu. Choroba postępuje gwałtownie, dlatego leczenie powinno rozpocząć się jak najszybciej. Weterynarz przepisuje leki zwalczające pierwotniaki, wspomagające pracę wątroby i nerek, a także środki przeciwgorączkowe.
Kleszczowe zapalenie mózgu u psa (TBE – Tick Borne Encephalitis)
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM), znane także jako TBE (Tick Borne Encephalitis), to poważna choroba wirusowa przenoszona przez kleszcze. Jest to rzadziej występująca choroba u psów niż u ludzi, ale jej przebieg bywa równie groźny i stanowi wyzwanie diagnostyczne dla lekarzy weterynarii. Choroba wywołana jest przez wirus z grupy flawiwirusów, który atakuje układ nerwowy, prowadząc do stanu zapalnego mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.
Pierwsze objawy KZM mogą być nieswoiste, co dodatkowo komplikuje wczesną diagnozę. U psa mogą pojawić się takie symptomy jak:
- Gorączka i apatia – charakterystyczne dla początkowej fazy infekcji.
- Zmiany behawioralne – nadwrażliwość na bodźce, nagły wybuch agresji lub nadmierna pobudliwość.
- Zaburzenia neurologiczne – objawiają się przez drżenie kończyn, niezborność ruchową, przeczulicę lub problemy z utrzymaniem równowagi.
- Drgawki i paraliż – mogą wystąpić w zaawansowanym stadium i wskazują na poważne uszkodzenie układu nerwowego.
- Osłabiony układ odpornościowy – pies staje się bardziej podatny na inne infekcje, co dodatkowo pogarsza jego stan.
Niestety, nie istnieje specyficzne leczenie TBE. Terapia skupia się głównie na łagodzeniu objawów oraz wspieraniu organizmu psa w walce z wirusem. Obejmuje ona:
- Leki przeciwzapalne – zmniejszają stan zapalny w układzie nerwowym.
- Terapia objawowa – w przypadku gorączki, drgawek czy problemów z równowagą stosuje się odpowiednie środki farmakologiczne.
- Wspomaganie odporności – podawanie preparatów wspierających układ odpornościowy, aby pomóc psu w naturalnym zwalczeniu infekcji.
Jednym z głównych wyzwań jest długi czas rekonwalescencji psa po przebytej chorobie. W skrajnych przypadkach, może być konieczna długotrwała rehabilitacja neurologiczna, która poprawi mobilność i jakość życia zwierzęcia.
Bartoneloza u psa
Bartoneloza u psa, choć występuje rzadziej niż u kotów, jest poważną chorobą zakaźną wywoływaną przez bakterie z rodzaju Bartonella. Do zarażenia dochodzi najczęściej poprzez ugryzienia pcheł, rzadziej przez zakażone kleszcze.
Bakterie te, wnikając do organizmu psa, kolonizują czerwone krwinki, co prowadzi do szeregu objawów, takich jak gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, spadek masy ciała oraz problemy z układem krążenia. Niektóre psy mogą rozwijać objawy neurologiczne, a w ciężkich przypadkach dochodzi do przewlekłego zapalenia błon sercowych. U zwierząt o osłabionym układzie odpornościowym zarażenie często prowadzi do znacznie poważniejszych powikłań.
Leczenie zazwyczaj polega na długotrwałej antybiotykoterapii, wspieranej lekami poprawiającymi odporność.
Jak chronić psa przed kleszczami?
Podstawowym sposobem ochrony psa przed kleszczami jest stosowanie preparatów ochronnych, takich jak obroże, krople typu spot-on lub tabletki doustne. Ważne jest również regularne kontrolowanie skóry psa po każdym spacerze, szczególnie w okolicach uszu, pachwin i szyi.
Jeśli znajdziesz kleszcza u psa, użyj specjalnej pęsety lub haczyka do jego usunięcia. Należy uważać, aby nie pozostawić aparatu gębowego kleszcza w skórze psa, co mogłoby wywołać infekcje. Jeśli nie czujesz się pewnie, udaj się do weterynarza, który prawidłowo usunie pasożyta.
Lekarz weterynarii pomoże dobrać odpowiednie środki zapobiegawcze oraz regularnie monitorować zdrowie psa. Pamiętaj, że zapobieganie jest znacznie łatwiejsze niż leczenie zaawansowanych chorób odkleszczowych.
Podsumowanie
Choroby odkleszczowe to poważne zagrożenie dla zdrowia naszych psów. Objawy mogą być różnorodne i niespecyficzne, dlatego tak ważna jest profilaktyka i szybka reakcja. Regularne kontrole, stosowanie preparatów zabezpieczających oraz konsultacje z weterynarzem pomogą uchronić psa przed niebezpieczeństwem. Dbajmy o naszych czworonogów – ich zdrowie i bezpieczeństwo jest w naszych rękach.